بارداری, شیردهی

کودک و نوزاد

کودک و نوزاد

صفر تا 24 ماهگی

تولد کودک شما را تبریک می‌گوییم. بعد از به دنیا آمدن فرزندتان، شما هم حتماً ابهامات و سؤالات زیادی در مورد زندگی کردن در کنار یک نوزاد دارید تا بتوانید از کودکتان مراقبتی درست و مناسب داشته باشید و سلامتش را تضمین کنید.مقالات این بخش به شما کمک می‌کند تا شما هم مثل تمام والدین سخت‌کوش، در بزرگ کردن کودکتان به نتیجه‌ٔ دلخواهتان برسید.     پدر و مادر شدن شما پرارزش و گرانبهاست ولی والدین بودن، آن هم برای اولین بار ممکن است کمی برایتان سخت باشد. مطالب این بخش راهنمایی‌ها و توصیه‌هایی برای آشنایی با غریزه‌ٔ مادری، برقراری پیوند عاطفی با نوزاد، عواطف پدرانه و شروع یک دلبستگی عمیق میان پدر و کودک به شما خواهد داد، به‌ ویژه وقتی شما درگیر بی‌خوابی‌های بعد از تولد نوزاد یا دیگر مشکلات در خانه هستید.

یک تا 12 ماهگی

کودک شما بعد از چهار هفتهٔ اول پس از تولد، دوران نوزادی خود را تمام می‌کند و وارد مرحلهٔ شیرخوارگی خواهد شد که تا یک سالگی او ادامه دارد. شما هم به احتمال زیاد ابهامات و نگرانی‌های خیلی زیادی در مورد زندگی کودک شیرخوارتان دارید. مقالات و مطالب این بخش به شما کمک می‌کند تا جواب سؤالات خود را در مورد چگونگی رشد کودکتان و نگهداری کودک توسط مراقبان بگیرید. همچنین شناخت بهتری از رفتار با کودک و بازی‌های مختلف و دیگر فعالیت‌های کودکان شیرخوار پیدا کنید.                                                                       

پس از گذشت ماه اول پس از زایمانتان، کم‌کم شما با کودکتان و نیازهای او بیشتر آشنا خواهید شد ولی زمان و میزان خواب کودک، چگونگی و نحوهٔ تغذیهٔ کودکان و همچنین داشتن یک برنامهٔ روزانهٔ خوب و به دور از دردسر یکی از خواسته‌های بزرگ تمام والدین و به ویژه مادران است. مطالب این بخش به شما کمک می‌کند تا با آگاهی و شناخت بهتر از زندگی کودکتان پس از تولدش تا یک سالگی بتوانید روزهایی آرام و دور از فشار زیاد مادر شدن را تجربه کنید.

خواب یکی از موارد مهم زندگی کودک است. کودکان شیرخوار با خوابیدن به میزان کافی و مناسب رشد بهتری خواهند داشت.خواب بچه‌ها و آماده کردن شرایط برای خواب کافی کودکان یکی از اولویت‌های مهم والدین است و هر کودکی نیز با دیگری متفاوت است؛ برخی از آنها به خواب بیشتری نیاز دارند و برخی کمتر می‌خوابند. همچنین آمادگی این را داشته باشید که ممکن است در حین رشد کودک و رسیدن به معیارهای تکاملی و نقاط عطف در مراحل رشد، الگوهای خواب کودکتان نوسان زیادی داشته باشد. 

مدت زمان خواب کودکان شیرخوار

میزان ساعت‌های خواب کودکان شیرخوار، تعداد دفعات چرت زدن و میانگین مجموع خواب آنها با یکدیگر متفاوت است اما به طور تقریبی، میزان خواب کودکان در شبانه‌روز شامل موارد زیر است:

نوزاد تازه ‌متولدشده: یک نوزاد در طول روز به هشت ساعت و نیم خواب نیاز دارد و تعداد چرت‌ها در آنها متفاوت است. یک نوزاد در طول شب نیز به هشت ساعت و نیم خواب نیاز دارد و میانگین مجموع خواب نوزادان ۱۷ ساعت است.

کودک یک ماهه: یک کودک یک ماهه در طول روز به هشت ساعت خواب نیاز دارد که تعداد چرت‌ها در آن متفاوت است. در طول شب نیز به ۹ ساعت خواب احتیاج دارد و میانگین مجموع خواب در آنها ۱۷ ساعت است.

کودک سه ماهه: یک کودک سه ماهه در طول روز معمولاً به شش ساعت خواب که اغلب شامل سه چرت است و در طول شب به ۱۰ ساعت خواب نیاز دارد. همچنین میانگین مجموع خواب در آنها ۱۶ ساعت است.

کودک شش ماهه: کودکان در این سن و در طول روز معمولاً پنج ساعت که بین دو تا سه چرت است و در طول شب ۱۰ ساعت می‌خوابند. میانگین مجموع خواب آنها نیز ۱۵ ساعت است.

کودک ۹ ماهه: کودکان در این سن معمولاً سه ساعت و نیم بین دو چرت روزانه می‌خوباند و در طول شب به ۱۱ ساعت نیاز به خواب دارند. میانگین مجموع خواب آنها نیز ۱۴ ساعت و نیم است.

کودک ۱۲ ماهه: این کودکان در طول روز معمولاً سه ساعت در طول دو چرت و در طول شب ۱۱ ساعت می‌خوابند. همچنین میانگین مجموع خواب آنها ۱۴ ساعت است.

کودک ۱۸ ماهه: بچه‌ها در این سن معمولاً طی روز دو ساعت و نیم در یک چرت به خواب نیاز دارند و در طول شب ۱۱ ساعت می‌خوابند. میانگین مجموع خواب آنها نیز ۱۳ ساعت و نیم است.

راهکارهای کمک به کودک برای داشتن خواب کافی

تداوم و قابل پیش‌بینی بودن شرایط زندگی به شاد و آرام ماندن کودکان کمک می‌کند و خود این اتفاق، آرامش لازم برای به خواب رفتن را ایجاد خواهد کرد. همچنین برخی از پزشکان مخالف چرت طولانی کودکان در بعدازظهر هستند، زیرا این می‌تواند مانع از عمیق خوابیدن آنها در شب شود. با روش‌های زیر می‌توانید بهترین شرایط را برای راحت به خواب رفتن کودکتان به وجود آورید:

  • ایجاد یک برنامۀ روتین و آرامش‌بخش قبل از خواب شبانه
  • برنامه‌ریزی زمانی برای چرت‌ زدن کودک در وقت ثابتی از هر روز
  • برنامۀ مشخص تغذیه‌ و شیردهی برای عادت دادن کودک به داشتن یک برنامۀ منظم روزانه
  • تعیین زمان مناسب برای خواب
  • بردن کودک به رختخواب در حالت خواب‌آلود
  • کم‌نور کردن اتاق خواب کودک در زمان خوابش
  • آرام حرف زدن و زمزمه با کودک قبل از شروع به خواب رفتنش
  • کم کردن هوشیاری کودک برای به خواب رفتن
  • بازی نکردن و حرف نزدن با کودک هنگام خواب شب
  • نگاه نکردن مستقیم به چشم‌های او هنگام خواب.

تقریبا تمام کسانی که برای اولین بار پدر و مادر شده‌اند و در تلاش برای یافتن یک روش آموزش خواب برای کودکشان هستند، خودشان به دلیل کمبود خواب واقعاً خسته‌اند، پس همدردی ما را بپذیرید و بیایید دنبال راه چاره بگردیم. محققان رایج‌ترین تکنیک‌ها و روش‌های آموزش خواب به کودکان را بررسی کرده‌ و متوجه شده‌اند تا زمانی که والدین یکی از این روش‌ها را به طور مداوم دنبال می‌کنند، همۀ آنها به یک اندازه مؤثر است اما اگر تکنیکی مناسب خلق‌وخوی کودکتان و روش تربیتی شماست، احتمال بیشتری دارد که از آن نتیجه بگیرید. به‌طورکلی راه درست یا غلطی وجود ندارد، فقط وقتی الگوی خواب کودک هماهنگ با الگوی خواب شما نیست، نوعی تضاد به وجود می‌آید که باعث بدتر شدن مشکل خواهد شد، پس لازم است این موارد را با هم سازگار کنید.

یک تا دو سالگی

یک سالگی کودکتان را تبریک می‌گوییم ما هم سعی می‌کنیم در مطالب این بخش، اطلاعات به‌روز و کاملی از روند رشد، تغذیه و خواب و آموزش و تربیت کودک نوپا و همچنین بازی کردن با کودکان نوپا در اختیار شما بگذاریم.یکی از زیبایی‌های این زندگی شاهد رشد یک کودک بودن است. اتفاقی شیرین و شادی‌بخش که در مورد هر کودک و هر والدینی منحصربه‌فرد است.

کودک و نوزاد

کودکان یک تا دو ساله نیاز به بازی دائمی دارند، در واقع چنین فعالیت‌هایی زمینه یادگیری و کسب توانمندی مختلف را ممکن میکند. داشتن روابط اجتماعی با سایر کودکان و تقویت مهارت‌های مختلف همچنین رفع موانع رشد روانی حرکتی را ممکن می‌کند. متأسفانه برخی از والدین نسبت به انتخاب فعالیت های مناسب به درستی اقدام نمی‌کنند. باید دانست، فعالیت هایی مناسب هستند که در زمینه تحریک حسی و ارتقای رشد بینایی، چشایی، بویایی، لامسه و شنوایی نیز مفید باشند.

برخی از فعالیت ها می توانند بهبود تعادل و هماهنگی حرکات را ممکن کنند، از جمله بازی با توپ های رنگی باید اشاره داشت. متخصصان تحریک شناختی و تقویت تمرکز و توجه را نیز به عنوان شاخصه های موثر بسیاری از فعالیت ها یاد می کند. به طور کلی در بازی کودک می آموزد، چگونه با دیگران ارتباط برقرار کرده علاوه بر آن یک مرحله آموزشی منحصربه‌فرد نیز محسوب می شود.

در این گروه معمولا الگوی رفتار مشترک دیده میشود. کودک نوپا به دلیل کنجکاوی همیشه پای خود را در فضا حرکت می دهد، وسایل را بهم می ریزد و سعی دارد تا دنیا را کشف کند. طغیان و سرکشی در رفتار کودکان، بدیهی است و اغلب نخستین شواهد در سن یک تا دو سالگی مشخص می شوند اما واکنش والدین تاثیر مستقیمی بر تشدید و تضعیف این قبیل رفتارها دارد. وقتی کودک یک ساله شروع به راه رفتن میکند علاوه بر شناخت جهان پیرامون، نخستین کلمات معنی دار را نیز بر زبان می‌آورد.                                                           

با گذشت زمان می آموزد که طرز ارتباط با دنیای پیرامون تغییر کرده است، والدین نیز باید دیدگاه مناسبی نسبت به این قبیل واکنش ها، داشته باشند. در این سن کودکان نمی‌توانند از طریق واژگان، نیازها و خواسته های خود را بیان کنند علاوه بر آنکه حس شنیداری نیز متفاوت با بزرگسالان است بنابراین نباید انتظار داشت، دستورالعمل‌ها را درک کنند و توانمندی های ارتباطی مشخصی داشته باشند. نافرمانی، پرخاش و خشم می تواند به دلیل عدم کنترل خود بوده که قادر نیستند، تفهیم منظور را به درستی صورت دهند.

مشکلات ناشی از ناآشنایی طریقه برخورد با کودکان 1-2 سال

نباید انتظار تمرکز و توجه طولانی مدت از این کودکان داشت بنابراین کنترل غرایز بیولوژیکی صورت نمی‌گیرد، به نحوی که برخی از خانواده‌ها برای تربیت درست، احساس دلسردی می کنند و نمی دانند چگونه باید برخورد مناسبی داشته باشند. باید دانست فرایند اجتماعی شدن کودکان، به تدریج صورت می‌گیرد و آنها همواره در حال یادگیری هستند، بنابراین در طولانی مدت کنترل خود و درک احساسات دیگران نیز ممکن میشود. متاسفانه برخی با رفتار نامناسب زمینه لجبازی و خشم را موجب می شوند که نه تنها راهبردی کنترلی نیست، بلکه پدیده ای آزاردهنده نیز هست. شلوغ بازی های کودکان نوپا، می تواند فشار مضاعفی را تحمیل کند. نوزادان قادر به برقراری کانال ارتباط اصولی نیستند و اغلب برای حفظ توجه و درک از کلمات نیز استفاده درستی نمی کنند. حضور یک کودک یک یا دو ساله، واکنش‌های مختلفی را در فضای خانه و خانواده برمی‌انگیزد. انتظار، صبوری و انعطاف رفتاری متعادل می تواند از بروز چالش‌های مختلف جلوگیری کند.

طریقه برخورد صحیح با کودکان 1-2 سال

کودکان شرور، نافرمان و خشمگین از القابی هستند که ممکن است برای این گروه استفاده شود، اما اصلاح رفتار نیازمند آموزش و آگاهی است و نباید در این زمینه محدودیت‌هایی را تحمیل کرد. زندگی مسالمت آمیز با کودک یک تا دو سال برای برخی، رویای دست نیافتنی است اما می‌توان با ذکر چند نکته در این زمینه شاهد همکاری و حمایت دوچندان بود.   

قوانینی روشن و واضح را تعیین کنید. به عنوان مثال کودکان دو ساله دوست دارند حتی در رختخواب نیز بازی کنند و یا به تماشای برنامه های مورد علاقه بنشینند اما بهتر است در این زمینه عاقلانه رفتار کرد و مجموعه ای از قوانین را به شکل عملی بیان کرد. داشتن حق استقلال اهمیت بسیاری دارد بنابراین فرصت انتخاب اسباب بازی ها و وسایل مورد علاقه نیز پیشنهاد می شود.

بهتر است فعالیت های روزانه را به صورت برنامه مدون و قابل پیشبینی تنظیم کرد تا مدیریت اوضاع به درستی پیش رود. کودکان نیاز به آغوش گرفتن دارند تا از این طریق از نظر ذهنی نیز تغذیه شوند. اگر همواره کج خلقی میکند، توجه او را منحرف کنید، مطمئنا زمانی که کودک در حال انجام کاری بوده که تمایلی به آن نشان نمی دهند می توان با انحراف توجه، ریسک درگیری را کاهش داد. به طور مثال اگر علاقه به تعویض لباس ندارد به جای بحث می توان توجه او را به اطراف به طور مثال یک پرنده جلب کرد و یا به سرعت، لباسش را در یک حرکت تعویض نمود.برخلاف تصور برخی والدین، کودکان درک مناسبی از شرایط نیز دارند، باید با انتخاب جملات ساده و مفهومی به تشریح جزئیات، پرداخت تا امنیت ذهنی دو چندانی به وجود آید.

مشکلات حضور کودکان 1-2 سال در موقعیت های خاص

حضور در محیط نا آشنا می تواند برای کودکان استرس زا باشد به نحوی که زمینه نافرمانی و پرخاش را فراهم کند. برای تسلی  خاطر و احساس امنیت نیز بهتر است مقدماتی را در نظر گرفت علاوه بر آنکه باید با انتخاب واژگان مناسب فرصت چانه زدن به کودک را نداد.

البته انتخاب واژگانی مانند “بعدا” نیز می‌تواند چنین زمینه‌ای را فراهم کند به نحوی که در دام یک گفتگوی طولانی نیافتاد.تغییر موضوع یا ترک صحنه نیز توجه و تمرکز کودک را منحرف می‌کند. باید از ایده های جدید و خلاقانه استفاده کرد تا ضمن سرگرم شدن کودک، روحیه نیز مخدوش نشود.حضور در فضای آرام و راحت می‌تواند از تنش ها بکاهد، بنابراین میتوان موسیقی های آرامبخش نیز پخش کرد تا راحتی را القا کند. برخی از مادران و پدران اقدام به آموزش موسیقی میکنند تا ضمن نواختن آهنگ های شاد، ارتباط بهتری با کودک نیز صورت گیرد.فضای محیط، می‌بایست خالی از وسایل شکستنی و آسیب‌زا باشد. بهتر است که وسایل با ارزش را در محلی دور از دسترس کودک نوپا، قرار داد.

گریه برای برخی از کودکان به عنوان یک سلاح جهت تصاحب درخواست‌ها انتخاب می‌شود. باید چنین گریه‌هایی را نادیده بگیرید و به او تفهیم کنید که چنین روشی نمی‌تواند او را به درخواستش برساند علاوه بر آنکه موجب آزرده خاطر شدن اطرافیان میشود.

سیاست های تربیتی کودکان 1-2 سال

فرزندپروری برای بسیاری از خانواده ها، ساده نیست و اغلب نیاز به آموزش دارند. هرگونه خطا می تواند دیوار مستحکمی را بنا کند به نحوی که مخالفت ها نیز بزرگ شوند. 

از سیاست های تربیتی دانستن تدابیر احتیاطی است، باید والدین بدانند که چه زمانی و تحت چه شرایطی با کودک همراه شوند و انعطاف رفتاری داشته باشند. در برخی از موارد کنترل احساسات کودکان، ممکن نیست و حتی طغیان شدید را نیز به دنبال دارد. دستورات شفاهی به انگیزه دوچندان مشارکت منجر می‌شود. بهتر است، تکنیک هایی را به کار برد تا کودک را مشتاق کند. به طور مثال “بیا با هم انجامش دهیم”، “چگونه این کار را می توان به پایان رساند؟”                                                                                                             

مطرح کردن چنین سوالاتی میل کودک را برای مشارکت دوچندان می‌کند. برخی با انتخاب جملات مستقیم و دستوری سعی در بازدارندگی کودک دارند اما باید دانست که می‌تواند زمینه لجبازی را دوچندان کند. کودکان نیاز به گوش دادن همدلانه دارند تا حس کنند، درک می شوند۰ مطمئناً موانع ارتباطی را نیز برطرف می‌کند و می‌تواند رشد و ارتقا بهتر را ممکن کند. برخی از کودکان نیاز به استدلال دارند. باید دانست که دوست داشتن بی قید و شرط، چندان عاقلانه نیست. باید احساس امنیت در روابط وجود داشته باشد علاوه بر آن که به رسمیت شناختن درخواست ها نیز صورت گیرد. برقراری تماس بصری و حتی ارتباط فیزیکی با کودک می تواند به شکل دست روی شانه قرار دادن و یا در آغوش گرفتن باشد. چنین ارتباطی همدلانه بوده که پیروی از دستورالعمل های مختلف را ممکن می‌کند.                                                                                                                                                                       

افزایش اعتماد به نفس کودکان، اهمیت بسیاری دارد، باید اجازه دهید کودک، برخی از کارها را به تنهایی به پایان برساند. به طور مثال لباس را به تن او نکنید و اجازه دهید خودش آستین دیگر را بپوشد.

توانمندی های خاص کودکان 1-2 سال

دویدن، لگد زدن، پریدن، بالا رفتن، نشستن و پیاده شدن از صندلی اغلب رفتارهای ثابت کودکان نوپا، محسوب می شوند که نیاز به نظارت افراد بزرگسال وجود دارد تا خطری سلامت آنها را تهدید نکند.

حضور کودک یک ساله می تواند همچون طوفانی، تمامی وسایل منزل را به هم بریزد. اگر همواره فرزندتان تلویزیون را روشن و خاموش می کند و یا اشیای در دسترس را پرتاب می کند، باید بدانید چندان غیرطبیعی نیست و نباید ناامید شد.

متخصصان معتقدند در این دوران، کنترل عصبانیت و انتقام‌جویی ناممکن بوده و بهتر است، شناخت درباره توانمندی ها افزایش یابد. در این برهه سنی، کاوش و جستجو خلاقانه، دروازه شناخت دنیای پیرامون است اما نباید با عصبانیت، موانعی را تحمیل نمود بلکه فرصتی جهت رشد شناختی ممکن کرد.                                                                                     

والدین باید در این سن، اقداماتی را صورت دهند تا از طریق این استراتژی ها، شاهد پشتیبانی هدفمند و رشد مثبت کودک نیز بود. ایجاد موقعیت های بی خطر برای بازی و ارضای کنجکاوی نیز اهمیت دارد. در محیط منزل می بایست، وسایل مختلف وجود داشته باشد تا کودک آزادانه، فرآیند جستجو را صورت دهد.                                                                             

حضور وسایل مختلفی همچون کتاب، پازل، اسباب بازی ها و … اهمیت دارد، البته نباید نسبت به شرایطی همچون ارتفاع و خطرات احتمالی بی توجه بود. کودکان در این سن اغلب مجذوب رنگ و اشکال مختلف می شوند بنابراین باید در این زمینه، دقت نظر داشت.

کودک ونوزاد

رابطه سالم بین کودک و والدین

طغیان و بهم ریختن محیط توسط کودکان، والدین را آزرده خاطر میکند اما باید از فرآیندهای مختلف تربیتی و رفتارهای مطلوب، آگاهی وجود داشته باشد. اگر نسبت به جزئیات، شناخت لازم صورت گیرد، همراهی و همکاری بیشتری می توان انتظار داشت.                                                                                                                                                             

به طور مثال می توانید درباره آسیب های احتمالی که برخی از وسایل ممکن است صورت دهند، توضیحاتی را بیان کنید تا نسبت به کاربرد آنها مطلع شوند.                                         

کودک، رفته رفته با افزایش سن به ویژه در بازه سنی ۱۸ماهگی درک بهتری نسبت به کلمات، کسب می‌کند و حتی خود نیز چنین واکنش کلامی نسبت به درخواست های مختلف صورت می دهد البته نباید در این زمینه بیش از حد معمول شدت عمل داشت.                                                                                                                                               

حضور کودک یک ساله در محیط های خارج از منزل با چالش هایی همراه است و نیاز به اقداماتی بوده تا کودک بداند هر موقعیتی برای سرگرمی و بازی، مناسب نیست، بنابراین همراه داشتن اسباب بازی، خوردن غذا و میان وعده و رنگ آمیزی کتاب در محیط های اجتماعی پیشنهاد نمی‌شود.این سن را می‌توان فرصت طلایی برای آشنایی با قوانین معمول زندگی دانست که شرایطی برای یادگیری علت و معلوم نیز فراهم می‌کند بنابراین خانواده‌ها باید با شیوه‌های معمول، شفاف سازی در زمینه دستورالعمل ها را جدی بگیرند. نباید انتظار داشت که با محدودیت های متعدد، تربیت صورت بگیرد بلکه باید و نباید ها نیز نهادینه نمیشوند. استفاده از لحن کلام شیرین و آرام بخش می‌تواند تاثیر دوچندانی به همراه داشته باشد.

نحوه برخورد قاطع با کودکان نوپا

معمولا رفته رفته و پس از عبور از ۱۲ ماهگی و ورود به برهه یک تا دو سالگی، شاهد رفتارهای خاصی از فرزندتان هستید بی جهت نیست که حال یک کودک نوپا، لقب می گیرد. در این سن آموزش و تسلط بر مهارت های حرکتی جدید به چشم می خورد. کودک در حال اثبات استقلال و توانمندی های شخصی است.                                                           

متخصصان روانشناس همواره به خانواده‌ها توصیه می کنند، برای عبور از چالش های تربیتی مجهز به سلاح دانش و آگاهی شوند. کودکان همواره نیاز به عشق و صداقت دارند به طور مثال به او بگویید که تو فرزند عزیز من هستی، احتمال اینکه با این وسیله آسیب بینی زیاد است و من دوست ندارم مشکلی سلامت ات را تهدید کند.                                               

تنبیه، سرزنش و عصبانیت می تواند واکنش متقابل را به دنبال داشته باشد. کودکان همواره در حال آموزش با جست و جوی اتفاقات مختلف هستند و نباید با ایجاد محدودیت ها و تعیین حد و مرز های بسیار، مسیر رشد توسعه را دچار انحراف کرد. مطمئناً این قبیل مهارت ها، می توانند الگوهای تفکری را نهادینه کنند علاوه بر آنکه دغدغه آینده و سلامت روان نیز برطرف شود که موفقیت‌های عظیمی را رقم می زند.  تعیین حد و مرزها، حمایت مناسب و پشتیبانی در یک راستا هستند. والدین باید بر اساس نقشه راهی اصولی، فرآیندی ترتیب دهند تا کودکان یک تا دو سال، پس از شناخت اتفاقات پیرامون از نظر توانمندی ها نیز ارتقاء یابند.

توانمندی جسمی کودک

در این سن، کودک برای نمایش مهارت های حرکتی تلاش مضاعفی دارد. از جمله می‌توان به قدم زدن، دویدن، بالا رفتن و ضربه زدن اشاره کرد. والدین نیز معمولاً پس از مدتی با مشاهده شواهدی از توسعه مهارت های حرکتی ظریف فرزندشان، مشعوف میشوند. به طور مثال می‌توان انتظار در دست گرفتن مداد و مداد شمعی را داشت.

دستاورد های حرکتی کودک با رشد عضلات خود تظاهر می یابد. در واقع رشد عضلات کودک در این برهه سنی، اتفاق می‌افتد به نحوی که گرفتن گوشه مبلمان و دویدن مسافت کوتاه نیز صورت می‌گیرد.

در اوقات فراغت کودک نیز تفاوت هایی، مشاهده می‌شود از جمله می‌توان به توانمندی نقاشی کشیدن و قرار دادن بلوک ها بر روی یکدیگر اشاره کرد. برخی از خانواده ها ممکن است از افتادن کودک و آسیب جانی، نگران باشند اما در این سن می‌توان انتظار راه رفتن همچون افراد بزرگسال را داشت.

برخی از خانواده ها در منازل کوچک و با وسایل شلوغ و پلوغ زندگی می‌کنند اما باید دانست که تمامی وسایل و حتی ظروف آشپزخانه برای کودک جذاب و مهیج هستند. بنابراین دور از انتظار نیست که محیط منزل را تبدیل به زمین بازی کنند.

فرآیند اجتماعی شدن خصوصیات مثبت کودکان نوپا

رشد اجتماعی، خودمحوری و اثبات استقلال در کودک نوپا به عنوان یک ویژگی ملموس همواره به چشم می خورد.

کودکان نوپا، در این سن انتظار دارند که اطرافیان تلاش همیشگی برای اجابت درخواست های آنها داشته باشند. اگر فرزندتان برای حضور در بازی‌های جمعی، پافشاری دارد، تعجب نکنید‌.

باید بدانید حضور در جمع می تواند پله ترقی برای کسب مهارت های اجتماعی باشد و فرصتی منحصر به فرد محسوب می شود.

بازی ها فرصت ارزنده ای جهت رشد و کسب توانمندی هستند. کودکان در بازی ها می آموزند علاوه بر آن که سرگرم نیز می شوند. بنابراین باید خانواده‌ها در این باره حساسیت داشته باشند البته نظارت به منزله دخالت نیست و فرصت تعامل سازگارانه را حل میکند.

بازی های جذاب کودکانه میتواند منجر به رشد شناختی شوند. جالب آن که رفته رفته می آموزند چگونه درک روابط بین اشیا و ایده‌ها را صورت دهند، خلاقیت های ویژه نیز متصور شوند.

نقش والدین در آموزش کودکان

والدین به عنوان الگوی کودکان نقش آموزشی انکار ناپذیر دارند که باید با برخورد مناسب سبب تسهیل فرایند تربیتی شوند. داشتن اوقاتی خوش با کودک نوپا با اقدامات ساده نیز ممکن است. حتما برنامه ای برای فعالیت های ساده و تاثیرگذار داشته باشید تا شاهد رشد توانمندی های مختلف بود.

خواندن شعر های ساده و کودکانه برای آنها جذاب بوده و می‌تواند به همراهی دو چندان منجر میشود. برای آشنایی با اشیا و اعضای بدن می توانید از بازی های خلاقانه نیز کمک بگیرید. رنگبندی اشکال مختلف و حل پازل های ساده نیز اغلب با استقبال کودکان صورت می گیرد.

باید دانست کند و کاو و جستجو در اطراف نیز با همراهی والدین می تواند علاوه بر تقویت حواس مختلف به نتایج مثبتی نیز منجر شود.

موانع تربیت کودکان لجباز

یک تا سه سالگی دوران بسیار حساسی است که باید با تعیین محدودیت ها و قوانین نه تنها مسیر تربیتی را هموار کرد بلکه از بروز مشکلات بزرگتر در آینده نیز ممانعت نمود. در ادامه به چند توصیه اشاره شده است که می تواند بسیار تاثیرگذار باشد.

  • برخی والدین به دلیل عشق و علاقه وافری که نسبت به فرزند خود احساس می‌کنند، چندان تعهدی نسبت به قوانین و دستورالعمل ها ندارند. اگر پیامد های تعیین شده برای فرزندتان روشن نشود آنها اطلاعی ندارند بلکه می آموزند تعهد نسبت به قوانین وجود ندارد که در نهایت اقتدار والدین را تضعیف می‌کند.
  • نباید فراموش کرد همواره کودکان در حال ارزیابی رفتار بزرگسالان به ویژه والدین هستند بنابراین باید الگوی رفتاری شایسته را بر جای گذاشت.
  • لجبازی و کج خلقی در کودکان خردسال اتفاق غیرمعمولی نیست حتی بهترین بچه ها که همواره مورد تحسین خانواده‌ها نیز هستند، ممکن است با پافشاری و کج خلقی اطرافیان را آزرده کنند به نحوی که احساس ناامیدی تشدید شود. اگر می خواهید بهترین راه مقابله با چنین رفتاری را بدانید، بهتر است کودک از علت اتفاق مطلع شود.
  • در مواردی کودکان برای جلب توجه دست به چنین اقداماتی می‌زنند که رفته رفته تبدیل به یک عادت می شود. اجازه دهید فرزندتان کنترل امور کوچک را در دست بگیرد، این رفتار می تواند نیاز استقلال را برآورده کند و از عصبانیت های احتمالی بکاهد.
  • مطرح کردن سوالات کوتاه مانند انتخاب دسر می تواند یک نمونه باشد یا هنگامی که فرزندتان در حال بازی یا سعی در کسب مهارت های جدید دارد، اسباب بازی ها و فعالیت های متناسب با سن را پیشنهاد دهید.
  • قبل از انجام امور چالش برانگیز باید توانمندی کودک را در نظر بگیرید. مطمئناً نه تنها به تقویت عزت نفس منجر می‌شود بلکه آنها را خسته نمی‌کند. داشتن انعطاف رفتاری نیز اهمیت بسیاری دارد علاوه بر آنکه باید نسبت به درخواست های قابل اجرا، صبور بود.
  • محدودیت‌های کودک را بشناسید، اگر فرزندتان سریعا دچار خستگی می‌شود نباید زمان زیادی را همراه او به خرید در سوپرمارکت ها مشغول شوید.
  • حفظ آرامش می تواند از درجه خشم کودک بکاهد، اضافه کردن نومیدی وضعیت را پیچیده میکند.
  • داشتن انتظارات واقع بینانه نیز اهمیت بسیاری دارد. در برخی از شرایط، والدین بسیار ایده آل گرا هستند و دوست دارند، فرزندشان همچون افراد بزرگسال رفتار کند. در حالی که باید بدانید در این بازه سنی با آزمون و خطا کودکان در حال یادگیری و رشد مهارت های معمولی هستند و تلاش می کنند جهان پیرامون را بشناسند.
  • برای کودکان خردسال طبیعی است که همواره در حال به چالش کشاندن محدودیت ها باشند تا از این طریق نه تنها با جهان پیرامون آشنا شوند بلکه استقلال خود را به اثبات برسانند. والدین نیز تعیین محدودیت ها را ابزاری جهت حفظ سلامت فرزندشان و کمک به یادگیری اصولی در نظر می‌گیرند.
  • داشتن برنامه روزانه می تواند از شیوه های ساده اما تاثیر گذار برای تعیین حد و مرز یاد شود.
  • اصلاح رفتارهای ناخواسته نیز اهمیت بسیاری دارد. اگر فرزندتان با خشونت نسبت به سایرین، رفتار می کند یا لجبازی های بیش از حد نشان می دهد می توانید درباره این اتفاق، گفتگویی مسالمت آمیز داشته باشید و پیامد هایی که در انتظار است را تشریح کنید. تحسین کودک به دلیل رفتار مثبت نیز به تداوم آن منجر می شود.
  • کودکان خردسال در مواردی تاکید دارند که خود تصمیم بگیرند و گارد دفاعی نسبت به پذیرش اتفاقات معمول نیز داشته باشند.
  • متخصصان معتقدند ایجاد برنامه های روتین برای کودک یکی از طبیعی ترین راه ها برای تفهیم حد و مرز است. اگرچه درکی از زمان ندارند اما می توانند خود را با برنامه ریزی ها همسو کنند.
  • والدین باید نخست ایمنی کودک و سلامت او را در نظر بگیرند، سپس فضایی فراهم کنند تا بتوانند استقلال خود را به نمایش بگذارند، علاوه برآنکه امکان ابراز طیف وسیعی از احساسات نیز وجود داشته باشد.
  • برخی از کودکان، ممکن است با فعالیت هایی موجب عصبانیت و خشم والدین شوند اما تنبیه و سرزنش نمی تواند تاثیرگذار باشد بلکه رابطه دوستانه را نیز محدود می‌کند.

تغذیه کودکان 1-2 سال

غذا خوردن و تغذیهٔ بچه‌ها همیشه یکی از دغدغه‌های مهم والدین است. همهٔ والدین دوست دارند کودکشان خوب غذا بخورد و مهم‌تر اینکه تمام والدین می‌خواهند وعده‌های غذایی کودکانشان مغذی و مفید باشد. اما غذاهای خوب و مفید کودک نوپا در سن رشد چیست و مشکلات تغذیهٔ کودک نوپا کدامند؟ 

کلسیم

کلسیم یکی از مواد غذایی مهم در تمام رژیم‌های غذایی است و نبود آن در برنامهٔ غذایی کودکان باعث بروز مشکلاتی، هم در سن کودکی و هم در بزرگسالی می‌شود. برخی مزایای مهم کلسیم عبارت است از:

  • استخوان‌ها و دندان‌های قوی می‌سازد.
  • عملکرد سالم عصب‌ها و عضلات را پشتیبانی می‌کند.
  • به لخته شدن خون کمک می‌کند.
  • به بدن کمک می‌کند که غذا را به انرژی تبدیل کند.

در مورد نقش مهم کلسیم در تغذیهٔ کودکان بیشتر بدانید.

اسیدهای چرب ضروری یا EFA‌ها

اسیدهای چرب ضروری بدن نیز مزیای فراوانی برای بدن کودکان ما دارد:

  • به ساخت سلول‌ها کمک می‌کنند.
  • سیستم عصبی را تنظیم می‌کنند.
  • سیستم قلبی‌ عروقی را تقویت می‌کنند.
  • بدن را در مقابل بیماری‌ها ایمن می‌کنند.
  • به جذب مواد مغذی در بدن کمک می‌کنند.
  • برای عملکرد سالم مغز و بینایی ضروری‌اند.

مطلب مهم مادرشو در رابطه با اسید چرب برای کودکان را ببینید.

آهن

مزایای دریافت آهن کافی برای افراد، به ویژه کودکان به شکل زیر است:

  • برای ساخت هموگلوبین، یعنی رنگدانه‌ٔ قرمز حامل اکسیژن در خون بسیار مهم است.
  • برای ساخت میوگلوبین، یعنی رنگدانه‌ای که اکسیژن را در ماهیچه‌ها ذخیره می‌کند مهم است.
  • کمبود آهن می‌تواند باعث کم‌خونی شود، که این اتفاق با خستگی زیاد، ضعف و تحریک‌پذیری در تمام افراد و کودکان همراه است.

نقش آهن در تغذیهٔ کودکان را بدانید.

منیزیم

موارد مفید دریافت منیزیم در بدن کودکان شامل موارد زیر است:

  • استخوان‌ها را قوی خواهد کرد.
  • ضربان قلب را ثابت نگه می‌دارد.
  • از سیستم ایمنی بدن حمایت می‌کند.
  • به حفظ عملکرد عضلات و عصب‌ها کمک می‌کند.

پتاسیم

مزایای دریافت پتاسیم برای بدن کودکان به شکل زیر است:

  • با همکاری سدیم تعادل آب بدن را کنترل می‌کند، که این به حفظ فشار خون کمک می‌کند.
  • به عملکرد سالم عضلات و ضربان قلب کمک می‌کند.
  • دریافت پتاسیم به مقدار کافی در بچه‌ها، می‌تواند طی سال‌های بعدی در زندگی کودکتان خطر سنگ کلیه و پوکی استخوان را کاهش دهد.

ویتامین A

ویتامین A نیز یکی از ویتامین‌های ضروری بدن بچه‌هاست. برخی از مزایای دریافت ویتامین A به شکل زیر است:

  • نقش مهمی در بینایی و رشد استخوان کودک دارد.
  • به محافظت از بدن در برابر عفونت‌ها کمک می‌کند.
  • باعث تقویت سلامت و رشد سلول‌ها و بافت‌های بدن مثل مو، ناخن و پوست می‌شود.

ویتامین C

ویتامین C مزایای بسیاری برای بدن، به ویژه بدن بچه‌ها دارد که برخی از آنها شامل موارد زیر است:

  • به ساخت و ترمیم گلبول‌های قرمز، استخوان‌ها و بافت‌ها کمک می‌کند.
  • به سلامت لثه‌های فرزندتان کمک می‌کند.
  • رگ‌های خونی را تقویت می‌کند و در نتیجه کبودشدگی را به حداقل می‌رساند.
  • به بهبود از بیماری کمک می‌کند.
  • سیستم ایمنی بدن را تقویت و با عفونت‌ها مبارزه می‌کند.
  • به بدن کمک می‌کند تا آهن را از غذاهای سرشار از آهن جذب کند.

نقش ویتامین C در تغذیهٔ کودکان را بدانید.

ویتامین D

ویتامین D به بدن کودک کمک می‌کند تا:

  • مواد معدنی مهمی مانند کلسیم را بهتر جذب کند.
  • دندان‌ها و استخوان‌هایی قوی بسازد.
  • دریافت ویتامین ‌D برای رسیدن به حداکثر پتانسیل رشد لازم است.
  • دریافت این ویتامین برای رسیدن به بیشترین توده‌ٔ استخوانی کودکان ضروری است.
  • ویتامین D همچنین به عنوان یک هورمون عمل می‌کند که در سلامت سیستم ایمنی، تولید انسولین و تنظیم رشد سلولی نقش بسزایی دارد.

نقش ویتامین D در تغذیهٔ کودکان را بدانید.

ویتامین E

مزایای ویتامین E برای بدن کودکان شامل موارد زیر است:

  • تولید رادیکال‌های آزاد را که می‌تواند به سلول‌ها آسیب برساند، محدود می‌کند.
  • برای سیستم ایمنی مفید است.
  • در ترمیم DNA و سایر فرایندهای متابولیک اهمیت دارد.

روی یا زینک

بیش از ۷۰ آنزیم که به هضم و سوخت‌وساز بدن کمک می‌کنند به روی یا همان زینک نیاز دارند. به همین دلیل این ماده نیز برای رشد بدن کودک بسیار ضروری است.

سخن آخر

هیچ پدر و مادری را نمیتوان یافت که عشق کاملی نسبت به کودک خود احساس نکرده باشد. اما در برخی از دوره های زمانی، ناامیدی و عصبانیت بر او غالب نشده باشد. کودکان به دلیل کشف جهان پیرامون و تسلط بر مهارت های جدید، اغلب هیجان زده هستند و ممکن است، دست به اقداماتی بزنند. شناخت طریقه برخورد با کودک ۱ – ۲ ساله، اهمیت بسیاری دارد.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *