منیزیم (Magnesium) و منگنز (Manganese) به عنوان ۲ عنصر حیاتی در بدن شناخته میشوند که نقش مهمی در حفظ سلامت و عملکرد صحیح بدن دارند. این ۲ عنصر با وجود شباهتهایی در نام، دارای تفاوتهای قابل توجهی در خواص، دوز مصرفی، عوارض جانبی و علائم کمبود هستند. درک صحیح فرق منیزیم و منگنز به ما کمک میکند تا نیازهای تغذیهای خود را بهتر بشناسیم و مدیریت کنیم. در این مقاله از داروخانه دکتر سارا مرادی همراه ما باشید تا به بررسی تفاوت منیزیم با منگنز بپردازیم.
منگنز و منیزیم هر ۲ برای سلامتی بسیار مهم هستند، اما هر یک نقش متفاوتی در بدن دارند. در واقع، میتوان مهمترین فرق منیزیم و منگنز را در عملکرد آنها در بدن دانست. منگنز یک ماده معدنی حیاتی برای بدن است که به طور طبیعی توسط بدن ساخته نمیشود و باید آن را از طریق رژیم غذایی یا مکملها دریافت کنید. وجود این ماده برای عملکرد صحیح بدن و آنزیمهای بیشماری ضروری است. بدن معمولا به ۱۰ تا ۲۰ میلیگرم منگنز نیاز دارد که آن را در استخوانها، کبد، لوزالمعده، کلیهها و مغز نگه میدارد.
منیزیم نقش مهمی در انتقال مواد مغذی بدن مانند پتاسیم و کلسیم دارد. این ماده به تنظیم قند خون و فشار خون کمک میکند و آنها را در سطح نرمالی نگه میدارد. برخی مطالعات نشان دادهاند، منیزیم میتواند به درمان افسردگی و میگرن کمک کند. از طرفی، برخی محققان معتقدند شواهد حاکی از آن است که منیزیم نقش مهمی در بهبود دردهای مزمن و تسریع روند درمانی پس از سکته مغزی دارد.
بیشتر بخوانید: نقش منیزیم در بدن چیست؟
فرق منیزیم با منگنز از لحاظ خواص
این ۲ عنصر برای سلامت کلی بدن ضروری هستند و هر یک نقش حیاتی در عملکرد صحیح بدن دارند. در جدول زیر میتوانید با خواص منیزیم و منگنز برای سلامتی بدن آشنا شوید:
خواص منیزیم | خواص منگنز |
سلامت قلب و عروق، کنترل فشار خون و تثبیت ریتم قلب | کمک به رشد استخوانها و تشکیل غضروف |
جلوگیری از گرفتگی عضلات و بهبود عملکرد آنها | مبارزه با رادیکالهای آزاد |
انتقال صحیح پیامهای عصبی | کمک به متابولیسم کربوهیدراتها و چربیها |
حفظ تراکم استخوان و استحکام دندانها | موثر در متابولیسم پروتئینها و آمینواسیدها |
تولید انرژی | کمک به عملکرد صحیح سیستم عصبی مغز |
کنترل قند خون و بهبود مقاومت به انسولین | موثر در تولید مواد شیمیایی برای انتقال پیامهای عصبی |
کاهش استرس و بهبود خواب | کمک به تسریع روند بهبود زخمها |
کمک به درمان میگرن و افسردگی | کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در بزرگسالان |
با توجه به خواص هر یک از این عناصر مهم برای بدن، میتوان گفت منیزیم به عملکرد عضلات، تولید انرژی و سلامت قلب و عروق کمک میکند، در حالی که منگنز نقش مهمی در متابولیسم مواد مغذی، سلامت استخوانها و عملکرد آنتیاکسیدانی دارد.
منیزیم و منگنز از نظر دوز مصرفی چه فرقی دارند؟
میزان دوز مصرفی، دیگر فرق منیزیم و منگنز است. مکملهای منگنز و منیزیم باید حتما طبق تجویز دکتر عمومی مورد استفاده قرار بگیرند. معمولا پزشک بر اساس سن و جنسیت، بهترین دوز مصرفی را برای بیمار تعیین میکند.
میانگین مصرف روزانه منیزیم و منگنز برای افراد بدون بیماری یا شرایط خاص به شرح زیر است:
دوز مصرفی منیزیم
- کودکان ۹ تا ۱۳ سال: ۲۴۰ میلیگرم
- نوجوانان ۱۴ تا ۱۸ سال: پسران ۴۱۰ میلیگرم و دختران ۳۶۰ میلیگرم
- بزرگسالان ۱۹ تا ۳۰ سال: مردان ۴۰۰ میلیگرم و زنان ۳۱۰ میلیگرم
- بزرگسالان ۳۱ سال و بالاتر: مردان ۴۲۰ میلیگرم و زنان ۳۲۰ میلیگرم
- زنان باردار و شیرده: ۳۱۰ تا ۴۰۰ میلیگرم
دوز مصرفی منگنز
- کودکان ۹ تا ۱۳ سال: ۱.۹ میلیگرم
- نوجوانان ۱۴ تا ۱۸ سال: پسران ۲.۲ میلیگرم و دختران ۱.۶ میلیگرم
- بزرگسالان ۱۹ سال و بالاتر: مردان ۲.۳ میلیگرم و زنان ۱.۸ میلیگرم
- زنان باردار و شیرده: ۲ تا ۲.۶ میلیگرم
مهمترین فرق منیزیم و منگنز از نظر علائم کمبود
معمولا انسان به ندرت دچار کمبود منگنز میشود، اما در صورت ایجاد آن، علائم زیر بروز پیدا میکنند:
- ضعف استخوانها
- درد و التهاب مفاصل
- اختلال در متابولیسم
- تغییر در اشتها
- بروز بثورات پوستی
- تاخیر در رشد کودکان
- کاهش هماهنگی و اختلالات حرکتی
- اثرگذاری منفی بر باروری (در مواقع بسیار نادر)
بیشتر بخوانید: آیا من کمبود منیزیم دارم؟
برخی شرایط پزشکی یا مصرف داروهای خاص میتوانند باعث کمبود منیزیم شوند. این عارضه معمولا با علائم زیر همراه میشود:
- کاهش عملکرد شناختی
- گرفتگی و انقباضات غیر ارادی عضلات
- ضعف و خستگی عضلانی
- بیحسی یا گزگز دستها و پاها
- کاهش اشتها
- تشنج
- حالت تهوع و استفراغ
- افزایش فشار خون
- ضربان قلب نامنظم و افزایش تپش قلب
- اضطراب و افسردگی
- اختلال در خواب
تفاوت منیزیم و منگنز از لحاظ عوارض جانبی چیست؟
منیزیم و منگنز معمولا به طور طبیعی از طریق مواد غذایی وارد بدن میشوند و بدن میتواند مقادیر اضافی آنها را به کمک ادرار (منیزیم) و صفرا (منگنز) دفع کند. اما مصرف بیش از حد این ۲ عنصر از طریق مکملها باعث ایجاد مسمومیت میشود و عوارض جانبی به دنبال دارد.
مهمترین فرق منیزیم و منگنز از لحاظ عوارض جانبی را میتوان شامل موارد زیر دانست:
عوارض احتمالی مصرف بیش از حد منیزیم
- اسهال
- اسپاسم معده
- تهوع و استفراغ
- ضعف عضلانی
- احتباس ادرار
- افت فشار خون
- افسردگی
- بروز جوش در صورت
- مشکلات تنفسی
- ضربان قلب نامنظم
- احساس خوابآلودگی
عوارض احتمالی مصرف بیش از حد منگنز
- اختلال عصبی حرکتی و علائم مشابه به پارکینسون مانند لرزش، سفتی عضلات و عدم تعادل
- اسپاسم عضلانی
- تغییر در خلق و خو
- اختلال در حافظه
- اضطراب و افسردگی
- آسیبهای کبدی
- تحریکپذیری و ضعف
- احساس وزوز در گوش
- کمشنوایی
منیزیم بهتر است یا منگنز؟
پاسخ به این سوال که منیزیم بهتر است یا منگنز، به نیازهای خاص بدن و شرایط سلامتی شما بستگی دارد. در واقع، هیچکدام از این ۲ ماده ضروری نمیتوانند جایگزین دیگری شوند و هر کدام نقشهای منحصربهفردی در بدن دارند.
نگاهی کوتاه به فرق منیزیم و منگنز
منیزیم و منگنز با وجود اینکه در اسم شبیه همدیگر هستند و برخی افراد آنها را یکی میدانند، تفاوتهای قابل توجهی در خواص، دوز مصرفی، عوارض جانبی و علائم کمبود دارند.
ما در این مقاله شما را با مهمترین فرق منیزیم و منگنز آشنا کردیم.
سوالات متداول
منیزیم و منگنز، ۲ عنصر ضروری برای بدن هستند که از لحاظ عملکرد در بدن، خواص، دوز مصرفی، عوارض جانبی و علائم کمبود، تفاوتهای اساسی دارند.
بله. پزشک دوز مناسب این مکملها را بر اساس سن و جنسیت تعیین میکند.
منابع غذایی طبیعی منیزیم شامل سبزیجات برگدار، آجیل، غلات کامل و ماهی میشوند. برای تامین منگنز بدن به طور طبیعی میتوانید جوانه گندم، پودر کاکائو، تخمه کدو، تخم کتان و تخمه آفتابگردان بخورید.