سناگل

شربت سناگل

شربت سناگل یک فرآورده طبیعی حاوی عصاره تغلیظ شده برگ‌های سنا است که با اثرات خود بر افزایش حرکات دودی روده، افزایش ترشح مایعات به‌داخل کولون و تسهیل دفع، جهت بهبود یبوست در کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. شربت سناگل به فرم دارویی شربت در بطری شیشه‌ای 60 میلی‌لیتری توسط شرکت گل دارو در ایران تولید می‌شود. سناگل برای مصرف کودکان بالای 2 سال، نوجوانان و بزرگسالان مناسب بوده و به‌دلیل داشتن طعم مطلوب شکلاتی پذیرش بالایی در کودکان دارد.

سناگل چیست؟

سناگل شربت حاوی عصاره تغلیظ شده برگ‌های سنا، به‌منظور رفع یبوست‌های گهگاهی (نامنظم) و یبوست‌های غیر انسدادی کودکان طراحی شده‌است. سنا گل حاوی 0.2 گرم عصاره تغلیظ شده برگ‌های سنا به ازای هر 5 میلی‌لیتر شربت است که بر اساس 8.8 میلی‌گرم سنوزیدهای A و B استاندارد شده است. دوز گیاه به‌کار رفته در سناگل، علاوه بر این که پاسخگوی نیاز بزرگسالان است، برای کودکان نیز سودمند است. طعم شکلاتی سناگل نیز در پذیرش بهتر این فرآورده در کودکان موثر است.

خواص درمانی برگ سنا که در بسیاری از فارماكوپه‌‌ها، به‌عنوان داروی مسهل مطرح است، به گلیکوزید‌‌های آنتراکینونی آن تحت نام سنوزیدهای A وB باز می‌گردد. این ترکیبات، توسط باکتری‌‌های روده بزرگ متابولیزه شده و تبدیل به متابولیت‌‌های فعال نظیر رئین ‌می‌شوند. این مواد فعال، موجب تحریک و افزایش حرکات دودی روده و در نتیجه کاهش جذب آب و الکترولیت‌ها شده و همچنین ترشح مایعات در روده بزرگ را از طریق تحریک ترشح فعال کلراید و مخاط افزایش می دهند.

شربت سناگل برای چیست؟

در ادامه، کاربردهای شربت سناگل گل دارو را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

• شربت سنا گل برای یبوست

در مورد استفاده از شربت سنا گل برای یبوست، بهتر است شربت سنا تنها در مواردی که با تغییر رژیم غذایی یا تجویز مسهل‌‌ها و ملین‌های ملایم‌تر، اثر درمانی مطلوب مشاهده نمی‌شود، استفاده گردد. انواع دیگری از ملین‌‌ها وجود دارد که به روشی متفاوت با سنا عمل ‌می‌کنند، اما به‌همان اندازه در درمان یبوست خوب هستند. مدت زمان شروع اثر برخی از آن‌ها نسبت به سنا بیشتر است، اما ملایم‌تر هستند و بهتر است ابتدا از آن‌‌ها استفاده شود.

به‌عنوان مثال، اولین مورد پیشنهادی برای درمان یبوست، مسهل‌‌های بالک هستند که با افزایش حجم یا وزن مدفوع عمل ‌می‌کنند. اگرچه اثربخشی آن‌‌ها ممکن است 2 یا 3 روز به‌طول بیانجامد، اما درمان‌های ایمن‌تری محسوب می‌شوند. در صورتی که روش‌های ذکر شده فوق اثربخش نبود، می‌توانید از سناگل برای یبوست استفاده نمایید. شروع اثربخشی شربت سناگل برای یبوست به‌طور معمول، بین 6 تا 12 ساعت به‌ طول ‌می‌انجامد. این ملین محرک، در موارد یبوست شدید و حاد، به‌صورت کوتاه مدت قابل استفاده است. لازم به‌ذکر است که استفاده طولانی مدت از ملین‌‌ها، سبب توقف عملکرد طبیعی روده و وابستگی به این داروها، عدم تعادل الکترولیت‌ها و عوارض جدی ‌می‌گردد.

• شربت سناگل برای کولونوسکوپی

شربت سناگل برای کولونوسکوپی در برخی موارد ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. شربت سناگل به‌عنوان یک ملین مورد استفاده قرار می‌گیرد و در برخی موارد می‌تواند برای آماده‌سازی روده قبل از کولونوسکوپی توصیه شود. اما معمولاً در این شرایط از ملین‌های اختصاصی‌تر یا ترکیباتی که برای پاکسازی کامل روده طراحی شده‌اند، مانند سنا گراف استفاده می‌شود. برای کولونوسکوپی، پاکسازی کامل روده ضروری است و پزشک شما معمولاً یک رژیم خاص پاکسازی را تجویز می‌کند که ممکن است شامل محلول‌های خاص، ملین‌های قوی‌تر، و تغییرات رژیم غذایی باشد.

• شربت سناگل برای بزرگسالان

شربت سناگل برای بزرگسالان نیز قابل استفاده است. شربت سناگل یک مسهل گیاهی است که هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان تجویز می‌شود. با این حال، دوز مصرفی و مدت زمان استفاده برای هر گروه سنی متفاوت است و بهتر است طبق دستور پزشک یا داروساز مصرف شود. دوز مصرفی برای بزرگسالان معمولاً بیشتر از کودکان است. توجه داشته باشید که شربت سناگل بزرگسالان یک داروی کوتاه‌مدت است و نباید برای مدت طولانی بدون مشورت پزشک استفاده شود.

• شربت سنا گل برای کودکان

استفاده از شربت سناگل برای یبوست کودکان در کودکان زیر 6 سال باید با مشورت پزشک صورت گیرد. بهتر است شربت سنا گل در کودکان در مواردی که با تغییر رژیم غذایی یا تجویز مسهل‌‌های بالک (نظیر فرآورده‌‌های حاوی اسفرزه)، اثر درمانی مطلوب حاصل نگردد، استفاده شود. توصیه می‌شود رژیم غذایی متعادل و مناسبی که محتوی میوه جات، سبزیجات و فرآورده های کامل حبوبات باشد، در اختیار کودک قرار دهید و مطمئن شوید که کودک شما مایعات کافی و آب می‌نوشد. کودکتان را برای ورزش و فعالیت های جسمی کافی تشویق کنید. بنابراین شربت سناگل کودکان اگرچه به‌صورت متناسب با این گروه سنی طراحی شده است، لازم است برای مصرف آن در سنین زیر 6 سال با پزشک مشورت نمایید.

• شربت سناگل برای نوزادان

شربت سناگل برای نوزادان به‌طور معمول توصیه نمی‌شود. نوزادان دارای سیستم گوارشی بسیار حساسی هستند و ممکن است به داروهای مسهل مانند سنا به‌شدت واکنش نشان دهند. همچنین مصرف سنا در نوزادان ممکن است باعث اسهال شدید، کم آبی بدن و اختلال در تعادل الکترولیت‌ها شود. بنابراین شربت سنا گل برای نوزاد مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. برای درمان یبوست در نوزادان، معمولاً روش‌های دیگری مانند تغییر در رژیم غذایی مادر شیرده، ماساژ شکم و استفاده از آب آلو توصیه می‌شود.

طریقه مصرف شربت سناگل

طریقه مصرف شربت سناگلبه‌صورت زیر توصیه می‌شود:

• كودكان 2 تا 6 ساله، 0.5 تا 1 قاشق مربا خوري يكبار و يا حداكثر دو بار در روز
• كودكان 6 تا 12 ساله، 1 تا 1.5 قاشق مرباخوري يكبار يا حداكثر دو بار در روز
• کودکان بالای 12 سال و بزرگسالان 2 تا 3 قاشق مرباخوری، یکبار و یا حداکثر دو بار در روز

قبل از مصرف، بطری را خوب تکان دهید.

عوارض شربت سناگل

عوارض شربت سناگل در برخی افراد شامل علائم گوارشی ملایم و شکم درد است. مصرف طولانی‌مدت senagol، ممکن است موجب اسهال شود. علاوه بر این، مصرف درازمدت سنا ممکن است باعث ایجاد رنگ‌دانه در مخاط روده شود که معمولاً با قطع مصرف دارو از بین می‌رود و یا با برهم زدن تعادل آب و الکترولیت، ممکن است به آلبومینوری و هماچوری منجر شود. تغییر رنگ ادرار (زرد یا قرمز قهوه‌ای) توسط متابولیت‌‌های سنا، ممکن است در طول درمان رخ دهد که از نظر بالینی قابل توجه نیست و مشکلی ندارد.

عوارض شربت سناگل برای کودکان در صورت مصرف بیش از حد یا طولانی‌مدت دارو شامل اسهال مزمن، اختلال در تعادل الکترولیت‌ها، به‌ویژه پتاسیم، و در نتیجه ضعف عضلانی و بی‌نظمی ضربان قلب می‌شود. همچنین، سنا می‌تواند به مخاط روده آسیب رسانده و منجر به التهاب و تحریک آن شود. علاوه بر این، سنا ممکن است رنگ مدفوع را تغییر داده و باعث بروز علائمی مانند دل درد، نفخ و تهوع شود. به‌همین دلیل، مصرف سناگل برای کودکان باید ترجیحا تحت نظر پزشک و برای مدت زمان کوتاه انجام شود.

عوارض شربت سناگل برای نوزاد شامل اسهال شدید، کم آبی بدن و اختلال در تعادل الکترولیت‌ها است. بنابراین استفاده از این فرآورده برای نوزادان توصیه نمی‌شود.

احتیاط مصرف شربت سناگل

• مصرف این فرآورده در کودکان زیر 6 سال بهتر است با مشورت پزشک صورت گیرد.
• خونریزی مقعد یا عدم انجام اجابت مزاج بعد از مصرف سنا گل، ممکن است نشانه یک عارضه جدی باشد؛ در این حالت مصرف شربت سنا گل را قطع کرده با پزشک مشورت کنید.
• داروهای ملین نباید برای مدت بیش از یک هفته مورد استفاده قرار گیرند مگر با تجویز پزشک معالج.
• آنتراکینون‌ها ممکن است سبب تغییر رنگ ادرار شده و روی تست‌های تشخیص ادرار تاثیر بگذارند.
• از مصرف همزمان senagol با گلیکوزیدهای قلبی و آنتی‌آریتمی‌ها خودداری نمایید.

منع مصرف سناگل

استفاده از شربت سناگل در افرادی که از درد شکمی، حالت تهوع و استفراغ رنج ‌می‌برند، بدون مشورت پزشک توصیه نمی‌شود. زیرا این علائم می‌توانند نشانه‌‌های انسداد روده بالقوه یا موجود باشند.

بهتر است افراد حساس به اجزای این فرآورده، بانوان باردار و یا شیرده از سناگل استفاده نکنند.

بهتر است از مصرف سناگل در صورت انسداد و یا تنگی روده، ضعف عضلات روده، داشتن انقباضات غیر طبیعی دستگاه گوارش، آپاندیسیت، درد شکمی با منشا ناشناخته، خونریزی رکتوم با علت ناشناخته و کم آبی شدید بدن پرهیز شود.

مصرف سناگل شربت در بیماران مبتلا به بیماری‌های التهابی روده (کرون و کولیت اولسراتیو) مجاز نیست